గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ (GBS) – కారణాలు, లక్షణాలు, వ్యాప్తి, మరియు చికిత్స

పరిచయం

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ (GBS) అనేది ఒక అరుదైన మరియు తీవ్రమైన రుగ్మత. ఇందులో శరీరపు రోగనిరోధక వ్యవస్థ తనకు తెలియని విధంగా పెరిఫెరల్ నాడి వ్యవస్థ పై దాడి చేస్తుంది. ఈ కారణంగా అనేక సమస్యలు కలుగుతాయి. GBS చాలా సాధారణం కాదు, కానీ ఇటీవలి కాలంలో మహారాష్ట్ర మరియు తెలంగాణలో కొన్ని వందల సంఖ్యలో ఈ రుగ్మత కేసులు వెలుగులోకి వచ్చాయి, ఇది ఆరోగ్య అధికారులు మరియు ప్రజలను ఆందోళనకు గురి చేసింది.

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ ఏమిటి?

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ అనేది ఒక నర సంబంధి వ్యాధి. ఈ వ్యాధి పరివాహక నరాలను ప్రభావితం చేస్తుంది, ఇవి మెదడును మరియు పిండాలను కలిపే సంకేతాలను ప్రసారం చేయటానికి ఉంటాయి. ఈ విధానంలో, శరీర రోగనిరోధక వ్యవస్థ యధావిధిగా వ్యాధులను ఎదుర్కొంటుంది, కానీ ఇది తప్పుగా ఈ నరాలపై దాడి చేస్తుంది, దాంతో నరాలు ఇబ్బందులు కలిగి అనేక రుగ్మతలు ఏర్పడతాయి .

GBS రకాల

GBS అనేక రకాలుగా ప్రసారమవుతుంది, వాటిలో ప్రఖ్యాత రకాలు:

1. అక్యూట్ ఇన్‌ఫ్లామేటరీ డీమైలినేటింగ్ పాలీ న్యూరోపతి (AIDP): ఇది అత్యధికంగా సాధారణమైన రకం. ఇందులో కిందటి భాగంలో నొప్పులు మొదలై, పైకి వ్యాపిస్తాయి.
2. మిల్లర్ ఫిషర్ సిండ్రోమ్ (MFS): ఈ రకం కొంత అరుదుగా కనిపిస్తుంది, దీనిలో కంటిపట్టుల అవస్థలు మరియు ప్రతిస్పందనల నష్టం మొదలు అవుతుంది.
3. అక్యూట్ మోటార్ అక్సోనల్ న్యూరోపతి (AMAN) మరియు అక్యూట్ మోటార్-సెన్సరీ అక్సోనల్ న్యూరోపతి (AMSAN): ఇవి అత్యంత తీవ్రమైన రకాలు, ఇవి వేగంగా కండరాల నొప్పులను మరియు భావన నష్టం కలిగిస్తాయి.

కారణాలు మరియు ప్రమాద కారకాలు

GBS యొక్క ఖచ్చితమైన కారణాలు తెలియని సమయంలో, పరిశోధకులు ఈ రుగ్మతకు అనేక ప్రమాద కారకాలు మరియు ప్రేరేపణలను గుర్తించారు.

సాధారణ ప్రేరేపణలు

1. వైరల్ మరియు బ్యాక్టీరియల్ సంక్రమణలు: చాలామంది GBS బాధితులు ఫ్లూ, డెంగ్యూ, జికా వైరస్, మరియు COVID-19 వంటి వైరల్ సంక్రమణల తరువాత ఈ రుగ్మతకు గురవుతారు.
2. కాంపైలోబాక్టర్ జీజ్యూనీ బ్యాక్టీరియా: ఈ బ్యాక్టీరియా కలుషిత ఆహారంలో మరియు నీటిలో ఉంటుంది, ఇది GBS రుగ్మతకు కారణమవుతుంది.
3. పోస్ట్-వాక్సినేషన్: కొద్ది అరుదైన సందర్భాలలో, కొన్ని వ్యాక్సిన్లు GBS కు సంబంధించి కేసులను కలిగించవచ్చు, దీనిలో ఫ్లూ వ్యాక్సిన్లు మరియు COVID-19 వ్యాక్సిన్లు కూడా ఉంటాయి.
4. ఆత్మకార్య వ్యాధులు: ముందుగా ఆత్మకార్య వ్యాధులతో బాధపడే వ్యక్తులు GBS కు గురయ్యే ప్రమాదం ఎక్కువ.

ప్రమాదం ఉన్న వ్యక్తులు

1. 50 సంవత్సరాల పైబడి వయసున్న వ్యక్తులు
2. ఇటీవల శ్వాసకోశం సంబందిత వ్యాదులతో అనుభవించిన వ్యక్తులు
3. రోగనిరోధక వ్యవస్థ బలహీనమైన వారు

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ లక్షణాలు

GBS లక్షణాలు సాధారణంగా ఒక్కసారిగా మరియు వేగంగా మొదలవుతాయి. తీవ్రత చిన్నగా నొప్పి నుంచి పూర్తిగా పారాలసిస్ (పారలిసిస్) వరకు మారవచ్చు.

ప్రారంభ లక్షణాలు

• చేతులు, పాదాలలో తిమ్ముర్లు లేదా నొప్పి
• కాళ్ళ కండరాల నొప్పులు, క్రమేపి పైభాగానికి వ్యాపిస్తుంది
• ప్రతిస్పందనలు అనేవి తగ్గిపోతుంటాయి.
• నడవడంలో లేదా బాలన్సింగ్ గా నడవటం లో ఇబ్బంది పడతారు.

అధిక తీవ్రత లక్షణాలు

• వెనుక భాగం లేదా నడుము భాగంలో తీవ్ర నొప్పి
• ఆహారం తినడం, మాట్లాడడం లేదా మెరుగైన చర్యలలో ఇబ్బంది
• శ్వాసకోశంలో ఇబ్బంది, శ్వాసకోశ కండరాలు బలహీనంగా మారడం
• తీవ్ర పరిణామాలతో పారాలసిస్ రావడం.

GBS నిర్ధారణ

GBS ను త్వరగా గుర్తించడం మరియు నిర్ధారణ చేయడం సమర్థవంతమైన చికిత్సకు చాలా అవసరం. ఆరోగ్య నిపుణులు కొన్ని వైద్య పరీక్షలను మరియు క్లినికల్ పరిక్షలు ఉపయోగించి ఈ రుగ్మతను నిర్ధారిస్తారు.

నిర్ధారణ పరీక్షలు

1. నర్వ్ కనడక్షన్ స్టడీస్ (NCS): నరాలు ఎలక్ట్రికల్ సంకేతాలను ఎలా ప్రసారం చేస్తున్నాయో కొలుస్తుంది.
2. ఎలక్ట్రోమైయోగ్రఫీ (EMG): కండరాల పనితనాన్ని మరియు వాటి నియంత్రణ చేసే నరాలను పరిశీలిస్తుంది.
3. లంబర్ పంక్చర్ (స్పైనల్ టాప్): సిరోస్పైనల్ ద్రవం (CSF) ని పరిశీలించి, GBS కు సంబంధించిన పెరిగిన ప్రోటీన్ స్థాయిలను చూస్తారు.
4. రక్త పరీక్షలు: ఇతర కారణాలను బయటపెట్టడంలో సహాయపడతాయి.

GBS చికిత్సా ఎంపికలు

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ కు ప్రస్తుతానికి నిర్దారిత చికిత్స లేదు, కానీ సమయానికి చికిత్స అందించడం వల్ల స్వస్థత చేకూర్చడానికి ఉపయోగపడుతుంది.

వైద్య చికిత్సలు

1. ప్లాస్మా ఎక్స్‌చేంజ్ (ప్లాస్మాఫెరసిస్): రక్తంలో హానికరమైన యాంటీబాడీలను తీసివేసి, నష్టం తగ్గించేందుకు ఉపకరిస్తుంది.
2. ఇన్ట్రావెనస్ ఇమ్యూనోగ్లోబులిన్ (IVIG): ఇది యాంటీబాడీలను శరీరంలో అందించి, రోగనిరోధక వ్యవస్థపై దాడిని ఆపుతుంది.
3. నొప్పి నిర్వహణ: నొప్పులను మరియు ప్రభావాన్ని తగ్గించేందుకు మందులు ఉపయోగిస్తారు.
4. శారీరక చికిత్స: కండరాల బలం మరియు పనితనాన్ని పునరుద్ధరించడానికి శారీరక చికిత్స చేయడం.

ఆరోగ్యంతో కోలుకోవడం మరియు దీర్ఘకాలిక లక్షణాలు వాటి ప్రభావం

1. తగ్గిన కేసులు: కొన్ని నెలల్లో, చాలా తక్కువ సమస్యలతో మళ్లీ ఆరోగ్యంగా మారడం.
2. మధ్యస్థ మరియు తీవ్రమైన కేసులు: మరింత కాలం, 2 సంవత్సరాలు వరకు పడుతుంది, చాలా మంది దీర్ఘకాలిక నొప్పి లేదా అలసటను అనుభవిస్తారు.
3. మరణాల రేటు: చాలా అరుదుగా, తీవ్రమైన శ్వాసకోశం విఫలతలలో మరణం సంభవించవచ్చు.

ఇటీవలి GBS వ్యాప్తి భారతదేశంలో

మహారాష్ట్ర వ్యాప్తి

మహారాష్ట్రలో 130 కంటే ఎక్కువ GBS కేసులు నివేదిక అయ్యాయి, ఇందులో రెండు నిర్ధారిత మరణాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ వ్యాప్తి ప్రధానంగా పుణె మరియు చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలను ప్రభావితం చేసింది.

ఆరోగ్య అధికారులు, క్యాంపైలొబాక్టర్ జీజ్యూనీ సంక్రమణను ఒక కారణంగా పరిగణిస్తున్నారు.

18 మంది రోగులు వేంటిలేటర్ మద్దతు మీద ఉన్నారు, ఇది కొన్ని కేసుల తీవ్రతను చూపిస్తుంది.

తెలంగాణ కేసు

తెలంగాణలో మొదటి GBS కేసు సిద్దిపేటలో 25 సంవత్సరాల యువతిగా కనిపించింది. ఆమె హైదరాబాద్‌లో చికిత్స పొందుతున్నది, మహారాష్ట్ర వ్యాప్తితో సంబంధం లేదని తెలుస్తోంది.

ప్రతి వ్యక్తి తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు

1. హెచ్చరికలు మరియు ఆరోగ్య సమన్వయం: ప్రభుత్వం మరియు ఆరోగ్య సంస్థలు ఈ పరిస్థితిని మానిటర్ చేస్తూ ఉన్నాయి.
2. వ్యాక్సినేషన్ మార్గదర్శకాలు: వ్యాక్సిన్లు సాధారణంగా సురక్షితం అయినప్పటికీ, మీ ఆరోగ్య నిపుణులతో సలహాలు తీసుకోవడం మంచిది.

ముగింపు

గిల్లెయిన్-బారే సిండ్రోమ్ తీవ్రమైన కాని చికిత్స ద్వారా సాధారణంగా పునరుద్ధరించగలిగే నర సంబంధ వ్యాధిగా ఉంది. సమయానికి గుర్తించడం మరియు కచ్చితమైన చికిత్స ద్వారా మెరుగైన ఆరోగ్యం సాధించవచ్చు.

SVV BHADRACHARI

MICROBIOLOGIST AND DRUG EXPERT